Żaltis, płótno, Paweł Zych

Opis

Żaltis, tudzież Žaltis, którego imię w językach bałtyjskich oznacza po prostu zaskrońca, jest znanym z litewskich i jaćwieskich legend wężowym potworem, związanym z Wileńszczyzną i Suwalszczyzną. Należy on do tradycyjnego kanonu postaci polskich podań, choć tych mniej już dziś znanych. Zamieszkiwać miał jeziorne tonie, gdzie znajdował się jego podwodny pałac, a wedle niektórych wersji miał być zaklętym królewiczem. Z pewnością w jego postaci odzywa się dawny kult węży, charakterystyczny dla Bałtów. Żaltis, mimo groźnej i niepokojącej aparycji, jest stworzeniem niegroźnym i dość szlachetnym. Więcej nawet: to on staje się ofiarą ludzi, choć nie wyrządził im nic złego. Jego jedyną „winą” pozostaje szczera miłość do kobiety. I choć jest pokrewny demonizowanym smokom-wężom, to jego dramatyczne losy każą zapytać, kto tutaj naprawdę jest potworem…