Smok wielogłowy, płótno, Paweł Zych

Opis

Wielogłowy smok, który terroryzuje okolicę, sam zaś pada z ręki bohatera legitymującego się później wyciętymi smoczymi językami aby rozprawić się z podającym się za pogromcę oszustem, jest postacią znaną z europejskich opowieści (motyw ten pojawia sie m.in. w legendzie o Tristanie). Samo wyobrażenie potwora związane jest z wizerunkiem smoka znanym z Apokalipsy Świętego Jana, choć echo to bardzo odległe, albowiem w ludowych wyobrażeniach bestia nie ma ani zdolności latania, ani demonicznej natury – jest po prostu groźnym stworzeniem. Smok tego typu posiada kilka lub kilkanaście głów. Jako istota bardziej baśniowa niż legendarna nie jest na ogół związany z konkretnym miejscem, a akcja łączonych z nim podań toczy się w wyimaginowanej, bajecznej krainie. W Polsce opowieść ta była szczególnie popularna na Kaszubach, gdzie jej głównym bohaterem pozostawał mężny Reszk – lokalny typ Samsona, dla którego walka z trzynastogłowym smokiem stanowiła pointę poprzednich czynów i dokonań, wśród których pojawia się wiele wątków wędrownych: magiczne źródło nadludzkiej siły bohatera, przyjaźń ze zwierzętami czy cudowny instrument. Warto także zwrócić uwagę na postać gryfa.
Zupełnie odmienne jest podanie śląskie, w którym siedmiogłowy smok występuje jedynie jako urozmaicenie legendy o założeniu przez trzech braci Cieszyna, a bohater do jego pokonania wykorzystał motyw znany z opowieści o Smoku Wawelskim.
Inna kaszubska opowieść, zanotowana przez księdza Bernarda Sychtę w Odargowie, opowiada o dwunastogłowym smoku, którego śmierć przypomina kres życia smoka z Łysego Garbu. W przeciwieństwie do poprzednich posiada ona mniej baśniowy charakter i łączy się z konkretnymi miejscami, a za zadanie miała wytłumaczyć barwę ziemi Wąwozu Chłapowskiego.