Witkacy
Stanisław Ignacy Witkiewicz znany pod pseudonimem artystycznym jako Witkacy to żyjący i tworzący w latach 1885-1939 polski malarz, pisarz, filozof, dramaturg i fotografik. Jego działalność, znana głównie ze sztuki inspirowanej romantyzmem i symbolizmem odcisnęła silne piętno na polskiej sztuce w drugiej połowie dziewiętnastego i początkach dwudziestego wieku. Dzisiaj jego twórczość dominuje zdecydowanie w góralskiej architekturze stanowiąc jeden z najbardziej charakterystycznych symboli Podhala. Chociaż przez lata zajmował się malarstwem olejnym to jednak portrety stanowią dzisiaj najczęściej wspominany wątek jego historii artystycznej.
Witkacy wywodził się z artystycznej rodziny. Jego ojciec Stanisław Witkiewicz Senior był malarzem, z kolei matka Maria nauczycielką muzyki. Witkacy przez pierwsze lata swojego życia mieszkał w Warszawie, by następnie z powodu choroby ojca przenieść się do Zakopanego. Gdy osiągnął wiek szkolny jego edukacją zajął się ojciec, który, uważał, że szkoła niszczy indywidualność młodego człowieka. Organizował więc synowi domowe korepetycje, często prowadzone przez wybitnych artystów i profesorów uniwersyteckich. Ukształtował też w młodym Stanisławie Ignacym zainteresowanie sztuką i literaturą.
Witkacy od młodych lat pisał dramaty i prace filozoficzne, interesował się malarstwem, fotografią i naukami ścisłymi. W roku 1903 zdał eksternistycznie maturę we Lwowie, z kolei w roku 1905 – wbrew woli ojca – rozpoczął studia na Krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. W trakcie kilkuletniego pobytu w Krakowie Witkacy związał się z grupami artystycznymi skupionymi wokół ASP i odbywał wiele podróży m.in. do Paryża. Po kilku latach postanowił jednak wrócić do rodzinnego Zakopanego, gdzie oddał się sztuce malarstwa i literatury. Przez wiele lat był związany z Jadwigą Janczewską, która w roku 1914 popełniła samobójstwo. Jej postać wielokrotnie wcześniej i później pojawia się w twórczości Witkacego.
Od roku 1918 Witkacy zajął się intensywnie malarstwem. Został przyjęty do grupy malarzy Formistów, z którymi zorganizował kilka wystaw, głównie w krakowskim Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych. Wprowadził również do obiegu charakterystyczną dla swojej sztuki definicję „formy absolutnej” bądź „czystej formy” która stanowiła w jego przekonaniu istotę dzieł sztuki. Witkacy wskazywał, że jest to jedność składających się na nią wielu rozmaitych elementów jakościowych.
Jednak po kilku latach, w 1924 roku Witkacy postanowił zrezygnować z twórczości artystycznej na rzecz wykonywania na zamówienie portretów. W 1925 roku rozwinął swoją twórczość pod nazwą „Firma Portretowa S.I. Witkiewicz”, nawiązującą do seryjnie malowanych portretów na zamówienie. Portrety te w regulaminie „firmy” zostały podzielone na 5 typów (A, B, C, D, E) i określały przeznaczenie oraz sposób wykonania portretu.
Pod koniec lat dwudziestych XX wieku Witkacy zajął się też filozofią, tworząc podstawy własnego systemu filozoficznego, który koncentrował się na ontologii. Zajmował się też krytyką literacką, publikując artykuły i recenzje w prasie oraz współorganizując cykle wykładów.
Pod koniec sierpnia 1939 roku powrócił do Warszawy. Po wybuchu II wojny światowej wnioskował o przyjęcie do Wojska Polskiego, jednak z powodu wieku i stanu zdrowia nie został zakwalifikowany. 18 września 1939 roku, po otrzymaniu wiadomości o ataku Związku Radzieckiego na Polskę, Witkiewicz popełnił samobójstwo, podcinając sobie tętnicę szyjną i zażywając weronal.